Editorial Publishings

Osmanlı Döneminden Bugüne Mostar Medreseleri ve Günümüzdeki Durumu

Authors

  • Emel Topçu
    Prof. Dr., Hasan Kalyoncu Üniversitesi
  • Yunus Dilber
    Yunus Emre Enstitüsü Koordinatörü
Eğitim kurumlarımız ve medreseler, somut kültürel mirasımızın korunmasında ve kültürümüzün nesiller boyu aktarılmasında hayati rol oynayan en değerli ya-pılarımız arasında yer alır. Balkanlar’da Osmanlı döneminde yapılan toplam 655 medreseden 98’i Bosna Hersek’te yer almakta, bu medreselerin ise 11’i Mostar şehrinde konumlanmıştır.1 İstanbul Medeniyet Üniversitesi›nden Prof. Dr. Bilgin Aydın ve İstanbul Üniversitesi’nden Arşivcilik Ana Bilim Dalı Başkanları Prof. Dr. Rıfat Günalan’ın Balkanlar’da bulunan medreselerin envanter çalışmaları yapmış ve bulgularına göre Balkanlar’daki toplam medrese sayısını 1087, Bos-na-Hersek’te ise 127 olarak belirtmişlerdir.2 Bosna’nın 1463 yılında Osmanlılar tarafından fethi sonucunda ilk medreseler Sa-raybosna’da kurulmuş ve 1465 yılında Hersek Düklüğü’nün Osmanlı İmparator-luğu’na bağlanması ile Mostar şehrinde de camiler, mektepler ve sonrasında ise yüksek İslami eğitim kurumları sayılan medreseler inşa edilmeye başlanmıştır. 1468 yılında Osmanlı kayıtlarında Köprühisar ismiyle anılan Mostar’da, Keyvan Kethüda Camii (Ćejvan-Ćehajina Džamija) inşa edilmiş ve hemen yanında 1554 yılında Keyvan Kethüda Mektebi (Ćejvan Ćehajin Mekteb) adıyla bir okul kurulmuştur. Ardından dört yıl sonra, 1558’de, şehrin ‘L’ mimari yapısına sahip ilk medresesi olan Keyvan Kethüda Medresesi (Ćejvan-ćehajina Medresa) açılmıştır. Ancak zamanla, bu medrese 1885 yılında Avusturya-Macaristan İmparatorluğu döneminde yıkılmıştır. Yıkılan mektep ve medresenin yerine, 1897 yılında, Mostar’da Habsburg dönemine ait birçok yapının mimarı olan Miloş Komadina tarafından mektep yeniden inşa edilmiştir. Yıkılan medrese ise yeniden inşa edilmemiş ve günümüzde bu medresenin yer aldığı alanda özel mülkiyete ait bir ev bulunmaktadır.3

Osmanlı Döneminden Bugüne Mostar Medreseleri ve Günümüzdeki Durumu

Downloads

Publication Information

Abdula, S., & İmamoğlu, A. T. (Eds.). (2025). Osmanlı Döneminden Bugüne Mostar Medreseleri ve Günümüzdeki Durumu. In Üsküp’te Meddah Medresesi: Vol. Research 6 (pp. 117-154). Idefe Publications. https://doi.org/10.5331/