Editorial Publishings

Müstensihleri, Üretim Yerleri ve Üretim Zamanlarıyla Üsküplü Yazma Eserler

Authors

  • Sami Arslan
    Dr. Öğr. Üyesi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
Eyyübiler’in meşhur şairi Bahâ Züheyr’in (ö.656/1258) 1501 yılında Üsküp’te is-tinsah edilen ve nihai durağı Osmanlı Sarayı olacak olan Divan’ındaki Hangâh, Mısır ve İstanbul’da yazılan üç kayıt/not dikkat çekicidir. Bunlardan birincisi bir kıraat kaydıdır. Nüshanın 135a sayfasındaki bu notta Hangah şehrinin kadısı Ah-med, Divan’ı şeyhülislam ve müfti’l-enam diye tanıttığı hocası Abdulcevvâd b. eş-Şeyh Şuayb›e Hangâh şehrinde başından sonuna kadar okuduğunu kaydeder.1 Bir kadının bir başka kadıdan divan okuması pek rastlanır bir durum olmasa gerekir, hem de icazet almak sâikiyle. Mezkûr Divan daha sonra ilmiyeden bü-rokrasiye geçer ve bir şekilde Mısır’a uğrayarak burada Divân-ı Âli’de muvak-ki‘2 olarak görev yaptığını belirten Şemseddin isimli bir kimsenin misafiri olur. Şemseddin de nüshanın 136b sayfasına 24 Mart 1621’de düştüğü mütalaa kaydın-da, tıpkı yukarıdaki kadılar gibi bu eseri mütalaa ettiğini belirtir; üstelik esere “el-mübarek” vasfını uygun görerek. Nihayet nüsha başkent İstanbul’a, Galata’da meçhul bir malikin evine, misafir olur. Divan’ı İstanbul’a muvakki‘ Şemseddin getirmiş olmalıdır. Muvakki‘ Şemseddin’le aynı fikirde olmayan yani kitabın “mübarekliğinden” şüphe eden Galatalı meçhul malik eline Dîvân’ı alır ve koştur koştur Galata kadısıının hanesine gider; kitabın muzırr olup olmadığını anla-mak, içindeki şüpheyi bertaraf etmek ister. Galata kadısı da bir sonraki yaprağa (137a) iliştirdiği notta bu kitabın muhtevasının şer‘-i şerife muvafık olduğunu yazar, fakat gelmesi muhtemel eleştirilerden olsa gerek bu notu kitap sahibinin isteği üzerine imzaladığını ve üstelik kendi naibiyle birlikte imzaladığını da kay-detmeyi ihmal etmez.

Müstensihleri, Üretim Yerleri ve Üretim Zamanlarıyla Üsküplü Yazma Eserler

Downloads

Publication Information

Abdula, S., & İmamoğlu, A. T. (Eds.). (2025). Müstensihleri, Üretim Yerleri ve Üretim Zamanlarıyla Üsküplü Yazma Eserler. In Üsküp’te Meddah Medresesi: Vol. Research 6 (pp. 255-266). Idefe Publications. https://doi.org/10.5331/