Editorial Publishings

1945 İslam Dini Birliği Kanunu’nun Yenilenmesi Süreci ve Tartışmalar

Authors

  • Eren Atala Eriş
    Araştırmacı-Yazar
Osmanlı İmparatorluğu’nun Balkanlar’dan çekilmesinden beri Yugoslavya ve ar-dılı Kuzey Makedonya’da yaşayan Müslümanların dini faaliyetleri, kurulan “İslam Dini Birliği” kurumu tarafından düzenlenmektedir. İslam Dini Birliği kuru-munun meşruiyetinin dayandığı kanun, çeşitli yıllarda değiştirilmiş ve bu kanun uyarınca İslam Dini Birliği şekillenmiştir. Fakat 1945 senesinde yapılan değişim ve hemen sonrasında Fettah Rauf Efendi’nin İslam Dini Birliği başkanlığını yü-rüttüğü dönemdeki faaliyetleri ve etkinliği ise ilgili tutanakların olmamasından dolayı bilinmemektedir.1 Bugün, İslam Dini Birliği kanununun 1945 senesinde tekrar şekillendirildiği toplantılarda yapılan görüşmelerin tutanakları -tutulga- yapılan araştırmalar neticesinde bulunmuştur.mBahsi geçen bu tutanakları kaleme alan kişi ise, aynı dönemde faaliyet gösteren gizli bir Türk cemiyeti olan Yücel Teşkilatı’nın Genel Sekreteri Şerafettin Ferit (Yücelden)’dir. Şerafettin Yücelden’in evrak-ı metrukesinden çıkan bu “tutulga” ile bugün tarihimizin bilinmeyen bir yüzünü sizlerle beraber gün ışığına çıkar-maktayız. Aslında bu toplantılarda yapılan görüşmeleri, Yücelciler: Yugoslavya’da Gizli Türk Teşkilatı adlı kitabımda bir iki paragraf içinde aktarmış2; fakat farklı konular olması sebebiyle bu tutanaklar detaylı incelenmemişti. Bugün ise; tu-tanaklar bağlamında, şahıs veya güç aktörleri seviyesi ve daha yukarıda olan kurumsal seviyede bu konuyu işleyerek, İslam Dini Birliği üzerinden dönemi ve dönemin insanlarının fikir ayrılıkları, muhalefetleri ve mücadelelerini daha iyi anlayabileceğimizi düşünüyorum.

1945 İslam Dini Birliği Kanunu’nun Yenilenmesi Süreci ve Tartışmalar

Downloads

Publication Information

Abdula, S., & İmamoğlu, A. T. (Eds.). (2025). 1945 İslam Dini Birliği Kanunu’nun Yenilenmesi Süreci ve Tartışmalar. In Üsküp’te Meddah Medresesi: Vol. Research 6 (pp. 277-324). Idefe Publications. https://doi.org/10.5331/