Editorial Publishings
Fettah Efendi’nin Necip Fazıl Kısakürek’in Çile Şiirine Yazdığı Nazire ve Metafizik Ürperti
Authors
-
M. Necip YılmazDr. Öğr. Üyesi, Trakya Üniversitesi
Synopsis
Osmanlı Devleti tarihin gelmiş geçmiş en büyük devletlerinden biridir. Ancak dünya tarihinde hiçbir devlet ilelebet hüküm sürememiştir. Osmanlı Devleti de gelişimini tamamladığında öncelikle devlet adamları duraklamayı, gerileme-yi pek kabullenemediler. Savaş meydanlarındaki yenilgilerin durdurulamayışı, toprak kayıpları kurulu düzenin devam edemeyeceğinin anlaşılmasını sağladı. Neredeyse 200 yıl sürecek bir ıslahat, değişim, yenileşme hareketine girişildi. Askeri alanda başlayan bu yenileşme ve ıslahatlar daha sonra tüm alanları kap-sayacak şekilde genişlemiştir. Batılılaşma, çağdaşlaşma adı verilen bu dönemde Türk genci ve çocukları iki cami arasındaki beynamaza dönüşmüş, derin kimlik krizi yaşamıştır ve hala da yaşamaktadır.
1699 Karlofça Antlaşması Osmanlı Devleti’nin batılılaşma, yenileşme çabalarının dönüm noktasıdır. Daha önce yapılmaya çalışılan ıslahat teşebbüsleri devletin içinde bulunduğu krizi çözmeye yetmemiştir. Osmanlı Devleti 18. yüzyıla kadar kendini Batı karşısında üstün konumda görmekteydi. 1699 Karlofça ve 1718 Pasa-rofça Antlaşmaları ile Osmanlı Devleti’nin Avrupa’daki üstünlüğü sona ermiştir. Lale Devri’nde eğitim ve kültürel alanda çabalar olmasına rağmen etkileri yaşam tarzına ait birtakım değişmelerle sınırlı kaldı. III. Selim dönemindeki değişim-ler ise daha çok askerî alanda gerçekleşti. Batılılaşmaya kurumsal anlamda II. Mahmut döneminde başlanmış ve devlet bürokrasisi yeniden düzenlenmiştir. Bu dönemde Osmanlılar gerçek anlamda Batı atmosferiyle tanışmıştır. Askeri, siyasî ve sosyal yaşamda Batı tarzı birçok değişiklikler olmuştur. Avrupa usulüne göre yetiştirilen Asâkir-i Mansûre-i Muhammediye adında bir ordu kurulması, padişahların idam ve af yetkilerini sınırlandırılması, müsaderenin kaldırılması, konser ve baloların düzenlenmesi, padişahın resmi ziyaretlerde şarap içilmesi-ne izin vermesi, Batılı usulde giyinme, davetler düzenleme, Batı müziği dinleme bu değişimlerden bazılarıdır. Diğer yandan ev döşemesi ve kullanılan eşyada, yaşayış tarzında Avrupa’yı taklit çabaları artmıştır.
Copyright
Copyright (c) 2025 Idefe Publications
License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
Downloads
Publication Information
-
Publication TypeChapter
-
Volume
-
Pages455-465
-
PublishedJune 9, 2025
-
Series
-
Series PositionResearch 6
Abdula, S., & İmamoğlu, A. T. (Eds.). (2025). Fettah Efendi’nin Necip Fazıl Kısakürek’in Çile Şiirine Yazdığı Nazire ve Metafizik Ürperti. In Üsküp’te Meddah Medresesi: Vol. Research 6 (pp. 455-465). Idefe Publications. https://doi.org/10.5331/