Makalemizin iki başat şahsiyeti olan Abdülfettah Rauf ve Şuayb Aziz efendile-rin farklı fikirleri olsa da hayatlarında birçok ortak nokta vardır. Her ikisi de Üsküp’te 1910’da doğmuştur. Babaları kardeş olan bu iki mücadele adamının mezun oldukları okul Meddah Medresesi’dir. Her ikisi de önde gelenlerinden olduğu milletinin dinî, milli ve demokratik değerleri için mücadele edip, hapis yatıp, maddi-manevi işkence görmüştür. Bu insanların hangi şartlarda doğdukla-rı, hangi ortamda büyüdükleri, göç travması ve yaşadıkları üç büyük savaş döne-mini anlamadan fikirlerini ve mücadele anlayışlarını idrak etmek de mümkün olmayacaktır. Bu sebeple döneme dair kısa bir giriş yapmak faydalı olacaktır. Osmanlı tarihinin en acı sayfalarından olan ve iki-üç aylık bir sürede Rumeli’deki bütün topraklarımızı kaybetmemizle sonuçlanan 1912-13 Balkan Harbi netice-sinde akıl almaz katliamlar, soğuk, hastalık, açlık ve göç yollarındaki olumsuz şartlar sebebiyle 632.408 Müslüman can vermiştir. Bu sayı Osmanlı’dan zapt edilmiş Rumeli Müslümanları nüfusunun %27’sine karşılık gelmektedir. Öldü-rülmeyip hayatta kalanların 400.000 kadarı da Anadolu’ya adeta sürgün edilerek muhacir olmanın zorluklarıyla baş başa kalmıştı.1