Editorial Publishings
Bekir Sadak’ın Kur’an-I Kerim’in Türkçe Anlatımı Adlı Meâli ve Müteşâbih Âyetlere Yaklaşımı
Authors
-
Mustafa ŞentürkProf. Dr., Trakya Üniversitesi
Synopsis
Bekir Sadak, Osmanlı Devlet-i Aliyyesi’nin önemli ilim ve irfan merkezlerinden biri olan ve “Rumeli’nin Bursa’sı” olarak anılan Üsküp’te doğup ülkemize hi-cret ve bilâhere hizmet etmiş değerli bir ilim adamıdır. Üsküp fâtihi Paşa Yiğit tarafından inşâ edildiği anlaşılan ve Osmanlı’nın bölgedeki ilk medreselerinden biri belki de ilki olan Meddâh Medresesi’nde1 hıfzını tamamlamıştır.
Üsküplüler arasında “Medah Baba” literatürde de “Baba Meddah Mektebi”, “Meddah Baba / Paşa Yiğit Medresesi”, “Meddah Baba (Paşa Yiğit) Mektebi”, “Meddah Baba Medresesi” ve “Meddah Medresesi” gibi isimlerle anılan ve beş yüzyıl hizmet veren Meddâh Medresesi’nin tarihi, yapısı, müfredâtı hoca ve talebeleri hakkın-da yeterli bilgi mevcut değilse de; şifâhî kültürden anlaşıldığı üzere, medrese böl-genin ilim ve irfân hayatında çok etkili olmuştur. Osmanlı sonrası dönemde Med-dâh Medresesi, eğitimini İstanbul’da tamamlayan ve “Atâ Efendi” olarak anılan, bilâhere başmüderris olan Atâullah Kurtiş ile asıl adı Abdülfettâh Raûf olan Fettâh Efendi tarafından I. ve II. Dünya savaşları arasında yeniden faaliyete geçirilmiştir. Merhûm Bekir Sadak’ın tabiriyle onun yetiştiği dönemde “bünyesinde ilk, orta ve yüksek kısımları içeren bir okul” olup eğitim dili Türkçe’dir. Medresenin üçüncü nesil talebeleri arasında ülkemiz ilim ve kültür hayatında iz bırakmış Bekir Sadak ve Makedonya’da etkili olan Kemal Aruçi gibi ilim adamları da bulunmaktadır. Sa-dak’ın verdiği bilgilere göre klasik yöntem ve eserlerin takip edildiği medresede Emsile, Binâ, Maksûd, Merâh(u’l-Ervâh), ʻİzzî, Avâmil, Emâlî, Halebî-i Sagîr, Mültekā, Molla Câmi’ vb. eserler ile mantık derslerinde Îsâgûcî, Muğnî’t-Tullâb, Şemsiye ve Fenârî’den bazı bölümler, ayrıca tasavvurât ve tasdîkāt kitapları da sırayla okutul-maktadır. Meddah Medresesi’nin, komünist Yugoslavya dönemi de dâhil, Kosova ve Makedonya’yı içine alan bölgede din işlerini yürütecek kadronun yetiştirilme-sinde büyük rol oynadığı görülmektedir.
Copyright
Copyright (c) 2025 Idefe Publications
License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
Downloads
Publication Information
-
Publication TypeChapter
-
Volume
-
Pages543-568
-
PublishedJune 9, 2025
-
Series
-
Series PositionResearch 6
Abdula, S., & İmamoğlu, A. T. (Eds.). (2025). Bekir Sadak’ın Kur’an-I Kerim’in Türkçe Anlatımı Adlı Meâli ve Müteşâbih Âyetlere Yaklaşımı. In Üsküp’te Meddah Medresesi: Vol. Research 6 (pp. 543-568). Idefe Publications. https://doi.org/10.5331/