Ottoman and Balkans

Farklı Ama Aynı: Muhammed Bosnevî’nin Hayâtü’l-Hayevân Tercümesi

Authors

  • Ahmet Göksu
    Dr. Öğr. Üyesi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
  • Fatma Afyoncu
    Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
Muhammed Bosnevî 17. yüzyılda yaşamış Bosna doğumlu bir Osmanlı âlimidir. Bosna’daki ilk eğitiminin ardından İstanbul’a gelmiş ve Sahn Medresesi’nde ders-ler almıştır. İcazetlerini tamamladıktan sonra çeşitli medreselerde müderrislik görevini ifa etmiş, tefsir, Arap dili ve mantığa dair eserler vermiştir. Muhammed Bosnevî, çalışmamızın konusu olan Hayâtü’l-Hayevân adlı tercüme eserin de mü-ellifidir. 14. yüzyılda Mısır’da yaşayan Kemaleddin Demirî’ye ait olan bu eseri, Arapça’dan Türkçe’ye kısaltarak çevirmiştir. Demirî’nin eserinde alfabetik sıra-ya göre dizilmiş bin altmış dokuz hayvan maddesine karşılık, Bosnevî’nin ter-cümesinde üç yüz iki madde vardır. Bosnevî hayvanların bazıları ile ilgili âyet-i kerîmeler, hadîs-i şerifler, hikâyeler, şiirler, hükümler, meseller, kıssalar, tıbbî bilgiler aktarırken bazılarının sadece Türkçe’de hangi hayvana karşılık geldiğini belirtmekle yetinmiştir. Alfabenin ilk yarısında her harf için çok sayıda hayvan-dan bahsederken, ikinci yarısında bu madde sayılarını azaltmış, bazı harflerde sadece bir ya da iki hayvan anlatmıştır.

Farklı Ama Aynı: Muhammed Bosnevî’nin Hayâtü’l-Hayevân Tercümesi

Downloads

Publication Information

Farklı Ama Aynı: Muhammed Bosnevî’nin Hayâtü’l-Hayevân Tercümesi. (2025). In E. Baga, Osmanlı Avrupası’nda Bilim ve Düşünce: Vol. Research 8 (pp. 113-146). Idefe Publications. https://doi.org/10.5331/