Yanyalı Esad Efendi (ö. 1731) Sultan III. Ahmed (ö. 1736) döneminde Lâle Dev-ri’nin önde gelen isimlerinden birisidir. Zira Yanyalı Esad medresede müderris, ilk resmî matbaada musahhih, padişahın hususi kütüphanesinde hâfız-ı kütüb ve ilmî kitapların tercümesi için kurulan özel heyette mümtaz bir üyedir. İslâm düşünce tarihinde o, Aristoteles tercümeleriyle meşhur olmuş ve bundan ötürü kendisine “üçüncü muallim” (el-muallimü’s-sâlis) lakabı verilmiştir. Yanyalı’nın mantıkla ilgili tercüme eseri Aristotelesçi bir felsefe okulu olan İtalya’daki Pa-dua Mektebi’nin hocası, Rumeli doğumlu, filozof Kottunius’un şerhini içerir. Bu eser, Tercemetü’ş-Şerhi’l-Enver adıyla bilinmektedir ve Porfiryus’un Îsâgûcî’si ile Aristoteles’in Kategoriler, Önermeler, Analitikler kitaplarından oluşur. Söz konusu tercüme sırf literal bir çeviriden ibaret olmayıp aksine müterciminin yeniden düzenlediği, hatta açıklamalarla birlikte kısmî bir şerh niteliği kazandırdığı bir çalışmadır. Esad Efendi bu çalışmasıyla Osmanlı Ülkesi’nde felsefeyi “asıllarına/ Aristoteles metinlerine” dayanarak yeniden inşa etmeyi amaçlamıştır.