Translated Works
Koncepti fikhor i Ahmed b. Hanbelit
Authors
-
Halil EfeResearch Assistant, Universiteti 18 Marsi i Çanakalesë
Synopsis
Ahmed b. Hanbeli është njëri nga referencat historike të mendimit selefist teksto-centrik, i cili përpiqet të kuptojë fenë dhe të nxjerrë kuptime/informacione vetëm nga tekstet e Kuranit dhe Sunetit, duke mos pranuar mendimin e shkencës së fikhut që përfshin arsyetimin, diturinë dhe përvojën njerëzore, të formuara nga tradita shkencore islame. në fillimin e aventurës së tij shkencore, në të cilën re’ji dhe kijasi kishin një vend të rëndësishëm për një periudhë të shkurtër kohore, Ahmed b. Hanbeli (vd. 241/855) edhe pse ishte në kontakt me konceptin e ixhtihadit, për shkak të mësimeve që ai mori nga juristët hanefi Ebu Jusufi (vd. 182/798) dhe Muhammed esh-Shejbaniu (vd. 189/805), më vonë u kthye në studimin e hadithit dhe të gjitha aktivitetet e tij shkencore i përqendroi në këtë shkencë. Ahmed b. Hanbeli në procesin e tij arsimor prej një çerekshekulli, i cili u përqendrua në studimet e hadithit, u ndikua thellë nga familjariteti, burimi dhe metoda që ai vendosi me traditën e shkencës së bazuar në narracion/transmetim nga sahabët deri në kohën e tij, ku kjo bëri të mundur formimin e mënyrës së tij të të menduarit. Ahmed b. Hanbeli i cili pëlqente kuptimin e një dijeje që burimet dhe qasjet e saj ndodhen vetëm në Kuran dhe Sunet, përveç teksteve të këtyre dy shkencave, ai shkroi edhe fetvatë (ether, sh. âthâr) e sahabëve dhe tabiunëve, ku i konsideronte këto të vlefshme për sa i përket pasqyrimit të të kuptuarit dhe urtësisë së epokës së Profetit (s.a.v.) dhe i preferoi këto kundrejt pikëpamjeve të brezave vijues. Meqenëse ai e konsideronte dijen dhe fikhun të përbërë kryesisht nga Kurani, hadithet dhe etheret (rivajetet), kundërshtoi përdorimin Koncepti fikhor i Ahmed b. Hanbelit e re’jit si një term suprem që përfshin metodat e argumentimit racional dhe në çështje që ai i dinte se kishte hadithe, edhe nëse ato ishin të dobëta, kritikoi përpilimin e veprave në të cilat ishin shkruar mendime personale. Ahmed b. Hanbeli i cili e konsideroi njohurinë e haditheve si një kusht kryesor për të qenë dijetar fikhu e për të dhënë fetva, dhe për ta inkurajuar mësimin e hadithit, e kundërshtoi arsimimin e bazuar në re’j e në kijas si dhe mendimet dhe veprat e kësaj natyre. Sidoqoftë, pa shqyrtuar pikëpamjet e tij fikhore të regjistruara veçanërisht në përmbledhjet Mesâil, dhe pa analizuar proceset dhe metodat e induksionit që lidhen me këto pikëpamje - përfshirë këtu re’jin dhe kijasin - duke marrë parasysh vetëm deklaratat e tij kritike në lidhje me re’jin dhe kijasin, perceptimet dhe vlerësimet që do të paraqiten në lidhje me konceptimin e Ahmed b. Hanbelit për dijen dhe fikhun do të jenë të njëanshme dhe nga njëra anë jo të plota. Nga ana tjetër, periudha e Mihnes (218-234/833-849), në të cilën mendimi i krijimit të Kuranit, si një politikë shtetërore me iniciativën e halifit abasid Memun (vd.218/833) u kthye në një mjet shtypës ndaj dijetarëve asokohe, dhe me dimensionin traumatik në jetën e tij, e ka ndikuar botëkuptimin e Ahmed b. Hanbelit dhe veçanërisht me anë të mesailit dhe metodologjisë ka qenë përcaktuese në lidhje me pikëpamjet e tij mbi mendimin teologjik. Në këtë artikull, duke marrë parasysh efektin transformues të ngjarjes Mihne si një sfond historik, do të shqyrtohet koncepti fikhor i Ahmed b. Hanbelit dhe do të diskutohet se në çfarë mase ai mund të jetë një referencë për mendimin selefist.
Copyright
Copyright (c) 2025 Mürteza Bedir (Volume editor); Soner Duman, Ahmet Aydın, Nail Okuyucu, Özgür Kavak, Sümeyye Sarıtaş, Recep Şentürk, Kaşif Hamdi Okur, Davut İltaş, Halil Efe, Jonathan AC Brown, Sevba Abdula, Ahmet Ayhan Çitil, Tahsin Görgün, H. Yunus Apaydın, Selami Varlık, Mahmut Salihoğlu, Torrance Kirby, Oğuzhan Tan, Ruggero Vimercati Sanseverino (Chapter Author)
License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
Downloads
Publication Information
-
Publication TypeChapter
-
Volume
-
Pages160-187
-
PublishedJune 3, 2025
-
Series
-
Series PositionResearch 2
Bedir, M., & Özaykal, M. . (Eds.). (2025). Koncepti fikhor i Ahmed b. Hanbelit. In N. . Kızılkaya, Modernizimi Protestanizimi dhe Selefizmi: Vol. Research 2 (pp. 160-187). Idefe Publications. https://doi.org/10.5331/